Plus +
Onze pluspunten om te emigreren naar Noorwegen
De prachtige natuur om ons heen is een belangrijk punt. Als we de buitendeur open doen ruiken we de natuur i.p.v. auto’s en brommers. De lucht is puur en fris. Rust, ruimte, vrijheid, geen stress. Heerlijke omgeving voor de (klein-) kinderen. De deur zit niet op slot. Eigenlijk is het hier gewoon gezond leven. We kunnen dit niet genoeg benadrukken. Misschien is dit wel de belangrijkste reden van ons geweest om hier te gaan wonen. Elanden, herten, vossen, dassen, schapen, vele tientallen soorten vogels, kraanvogels, knaagdieren, eekhoorns… van alles loopt of vliegt hier rond het huis.
De natuur is zo dichtbij en bereikbaar. Eigenlijk moeten wij dit eerste punt gewoon herhalen in het kwadraat. Driehonderd meter lopen naar beneden en we zijn bij het meer aan het Telemark Kanaal. Met de auto zijn we in een uurtje bij het begin van de Hardangervidda; de grootste hoogvlakte van Noord-Europa. Puur natuur overal om je heen.
Het is hier rustig en stil. Ja, echt stil. De gemeente Kviteseid telt een zo’n 2500 inwoners en is zeer uitgestrekt (bijna 3 x zo groot als de gemeente Amsterdam). Natuurlijk is het in de hoogseizoenen wat drukker door de toeristen, maar dat valt amper op.
Je kunt hier nauwelijks geld uitgeven. Nou ja, natuurlijk kun je in de schaarse winkels in een straal van 50 Km je geld spenderen, maar er zijn hier nauwelijks winkels! De verleidingen van de stad zijn ver weg (Oslo is 3,5 uur rijden) en dat bespaart ons gewoon veel geld. Tja, je moet natuurlijk niet op het internet gaan snuffelen. Er zijn hier gewoon minder prikkels tot kopen.
Stress? Ja, wat bedoel je?? Stress komt natuurlijk af en toe voor op je werk en zo, maar in totaal andere proporties dan we gewend waren in Holland. Je hebt meer controle over je werktijden en in Noorwegen geldt: je vrije tijd is heilig. Thuis is hier thuis en soms ga je werken. Geen werkgever zal je thuis opbellen.
De oudere werknemer wordt zeer gewaardeerd! Waar je in Nederland nauwelijks aan de bak komt als je 45+ bent, tel je hier nog helemaal mee. Sterker nog, de rijpere leeftijd maakt je stabieler, loyaler en je levenservaring wordt ook gewaardeerd. Kom daar in Nederland eens om, waar je op die leeftijd niet flexibel zou zijn en te duur.
Gezondheidszorg is nagenoeg gratis. Och, je betaalt jaarlijks een kleine eigen bijdrage en de tandarts wordt helemaal niet vergoed, maar verder is iedereen hier automatisch verzekerd. Geen tig verzekeraars die om je premies strijden. Alles is goed geregeld. Medicijnen worden bij de benzinepomp in het dorp afgeleverd of je haalt ze bij de apotheek op en alles regel je via internet op helsenorge.no.
Wat je op internet bestelt, wordt soms keurig netjes afgeleverd in een van de supermarkten in het dorp. Dat is hartstikke handig. Je hoeft niet thuis te blijven, geen gezeur aan de deur en je krijgt altijd een sms’je en een e-post om de spullen even op te halen tussen 07:00 en 21:00.
De Noren spreken allemaal, nou ja bijna allemaal, Engels. Ze vinden het al fantastisch dat je wat Noors spreekt, want de meeste ‘buitenlanders’ leren de taal niet echt.
Op het werk werkt men met veel aandacht voor de collega’s. In Holland zouden we zeggen ‘ze werken volgens de Rijnlandse principes’. Helemaal prima.
Er is trouwens een aardige Nederlandse gemeenschap in Noorwegen, mooi op afstand via internet, maar ‘we zijn er wel’. In onze kleine regio wonen zeker zes Nederlandse gezinnen en een Belgisch gezin.
Wij houden van ons vier-seizoenen dekbed! De seizoenen zijn hier (in Zuid Noorwegen) echte seizoenen: de zomer is echt warm en de winter is bar koud, vol sneeuw en duurt 3 tot 5 maanden. De lente en de herfst zijn heftig en uitbundig, maar duren kort, zo’n zes weken. In de winter (eind november tot medio maart/ begin april) regent het niet in Kviteseid, maar sneeuwt het. Dat is een vreemde sensatie voor ons Hollanders. Voordeel in de winter: we kunnen hier het hele seizoen langlaufen, skiën, boarden en wat je tegenwoordig al niet hebt. Rauland, op een uurtje rijden, is het modieuze centrum van de wintersport in Scandinavië. Leuk en we zijn er stiekem een beetje trots op. ’s Zomers kun je hier natuurlijk eindeloos wandelen en hiken op de vlaktes of genieten langs of op de meren. Prachtige omgeving voor iedereen. In Kviteseid hebben we een totaal ander klimaat in vergelijking met het hoger gelegen Rauland. In Kviteseid is de winter gewoon korter.
Huizen zijn hier relatief goedkoop. Niet zo gek, want ze zijn gebouwd van hout natuurlijk. Alleen in de steden en toeristische regio’s, zoals in Rauland, liggen de prijzen erg hoog. Rauland is het dus niet geworden: ons huis is gekocht in Kviteseid. Veel goedkoper, meer waar voor je geld en prettigere seizoenen. Al met al is een hypotheek hier beduidend goedkoper dan in Nederland. Oh, nog een belangrijk iets: Probeer een huis te vinden waar ook ’s winters de zon op je pand kan schijnen.
De verdiensten zijn hier zeker niet slecht. Maar ja, de kosten van de levensstandaard liggen hier wel op een ander, hoger peil natuurlijk.
De mensen bij de bank kennen je al als je voor het eerst de bank binnen stapt. Dat is gek, maar niet verbazend, want we wonen in een kleine gemeenschap and news travels fast blijkbaar. Maar wel leuk om te ervaren!
Ieder dorp heeft zijn eigen voorzieningen. In het nog geen duizend inwoners tellende Rauland hadden we naast twee supermarkten, een bank, diverse winkels ook een bibliotheek, een gigantisch scholencomplex voor kinderen vanaf 6-16 jaar, een kinderopvang, een zwembad, een grote kunstvereniging, een hogeschool in traditionele kunsten en gebruiken, een traditioneel ‘levend’ buitenmuseum, een kunstmuseum, een dokterspost, een ‘ouden-van-dagen’ centrum, een tandarts en een drietal hotels. Tja, kom daar eens om in Nederland. In onze huidige woonplaats Kviteseid hebben we ook veel voorzieningen en zowaar 95 verschillende verenigingen.
Min –
Punten die ons tegenvielen in Noorwegen
Eigenlijk hebben alle nadelen te maken met geld, afstanden en infrastructuur. En natuurlijk het feit dat we gewoon ver afzitten van onze Nederlandse vrienden en familie. Je loopt hier niet zomaar even langs voor een bakkie, nietwaar? Nou, laten we eens beginnen met een opsomming:
Het leven is hier buitengewoon DUUR. Wij hebben in Kviteseid slechts een kleine Kiwi supermarkt. Op vijftien minuten rijden ligt het grotere Seljord, waar een drietal supermarkten zijn: MENY, Coop en Rema 1000. Deze laatste is zonder meer de goedkoopste in onze regio. Maar toch: in vergelijking met NL zijn de supermarktprijzen zo’n 1,3 keer hoger. Tikt wel aan.
Het zal een vegetariër worst wezen, maar er is geen slager in een ruime 100 Km omtrek. Al het vlees en de worst is voorverpakt in de supermarkt. Bah, dan mis je de Hollandse slager! Als je denkt dat dit het walhalla voor de vegetariërs is , heb je het mis; vegetarische producten zijn hier maar mondjesmaat verkrijgbaar, al wordt het wel wat beter. Helaas is het veelal fabrieksmatig geproduceerd vegafood.
De groenten en het fruit zijn vaak van mindere kwaliteit. Je moet alles, echt alles controleren op versheid en soms gewoon genoegen nemen met een mindere kwaliteit. Het is niet anders. Zelfs vis (Noorwegen, visland bij uitstek) is hier nauwelijks vers verkrijgbaar. Het brood is gelukkig een positieve uitzondering, alsmede de onvolprezen Maarud chips ha ha ha.
Het wordt soms pijnlijk duidelijk dat we buitenlanders zijn. Op Janneke’s school dachten sommige leerlingen dat wij ‘gelukszoekers’ of misschien wel ‘profiteurs van hun welvaartstaat’ zouden zijn. Zij beseften zich niet dat wij het in Nederland financieel gezien beter hadden en dat wij andere redenen hadden om naar Noorwegen te verhuizen. Er bestaat bij een minderheid van de traditionele plattelandse Noorse bevolking een duidelijke afkeer t.o.v. buitenlanders. Echt pijnlijk om discriminatie aan den lijve te moeten ervaren.
De Noorse regering, over het algemeen socialistisch door de jaren heen, denkt te weten wat het beste voor het volk is. Alles wat ongezond is moet eigenlijk tegen gegaan worden. Drugs zijn in alle vormen absoluut taboe, de prijzen van alcohol en tabak behoren tot de hoogste ter wereld. Een glas bier op een terrasje in Oslo kan makkelijk 15 euro kosten en een fles eenvoudige fles whiskey in de staatswinkel ‘vinmonopolet’, de naam zegt het eigenlijk al, kost minimaal zo’n 40 euro voor de laagste kwaliteit. De staat heeft het monopolie op bijna alles en de hele economie is zwaar beschermd. t.o.v. de buitenwereld. In de supermarkten kun je alleen maar ‘slap’ bier kopen.
De douane kent extreme importheffingen voor bijna alles. Echt absurd, iets wat wij in de rest van Europa al lang niet meer kennen. Het beschermt de interne Noorse markt tegen invloeden van buiten. Fijn voor de Noorse boeren natuurlijk en dat is best oké, want die zien wij niet graag vertrekken.
Als je op een snelweg rijdt, moet je niet gek opkijken van het feit dat je om de zoveel kilometer tol moet betalen. Tja, het volk moet betalen voor het de verbreding van een- naar twee rijstroken op een E-weg, ongeacht de belastingen op auto’s die het Nederlandse stelsel ver overstijgen. Sic! Over boetes zwijgen we liever: het zijn de hoogste in Europa en dat doet soms (veel) pijn.
Pakketjes worden hier vaak meestal na weken pas bezorgd. Ze schieten heen en weer door Noorwegen. Het is echt niet te geloven. Een pakje van Oslo naar Kviteseid kan makkelijk en lekker inefficiënt via Trondheim gaan. En dan een extra tien dagen toevoegen aan de bezorgtijd. Ongelooflijk maar waar; een postkoets was vroeger sneller. Ja, we overdrijven hier niet. Soms komt alleen het etiket aan in de brievenbus en is het pakje ‘verdwenen’. ‘Vandaag besteld, morgen geleverd’ bestaat hier niet.
Auto’s zijn duur. Importeren van je eigen auto wordt al fiscaal enorm bestraft met een importheffing van ongeveer 80% van de actuele waarde; een tweedehands auto kopen van 4, 5 jaar oud kost je gewoon de prijs van een kleine nieuwe auto in Nederland. En Nederland is al duur. Zucht. Wel voordeliger zijn de electrische auto’s en zeker het leasen van deze ‘elbiler’. Echt een aanrader hoor om daar eens naar te kijken.
Een enkeling, zoals Arie, mist de Hollandse snackbar, ook al vertoefde hij daar niet zo vaak. Hier is niets. Bij ieder benzinestation kun je wel kleffe broodjes vette worst kopen voor zo’n 7 euro. Pølser!! Alternatieven zijn er niet. Een frietje, een kroketje, een broodje gezond… het bestaat hier niet echt en de Noor wil dit ook niet. Dan maar zelf maken, is ook nog eens smakelijker.
Maaltijden laten bezorgen? Dat is nauwelijks mogelijk in de rurale gebieden. Je zult zelf voor je eigen kostje moeten zorgen. Of koop een kant-en-klaar maaltijd in de supermarkt. Die zijn al jaren hetzelfde.
Voor schoenen, kleding en leuke dingen moet je vaak een eindje reizen. Een beetje stad ligt hier altijd lang rijden vandaan. Voor kleding moet je bijvoorbeeld volgens de ‘locals’ naar Skien (2,5 uur) of Notodden (1 uur) rijden, al kun je natuurlijk in Oslo (3,5 uur rijden) of Kristiansand (4 uur) natuurlijk alles vinden.
De winter duurde in het hooggelegen Rauland wel lang. Midden oktober valt daar de eerste sneeuw en die verdwijnt niet voor medio mei. Temperaturen van rond de -20 graden zijn in dit hele seizoen normaal en het is verbazend dat de auto daarna gewoon weer weet te starten. Het kost wel enorm veel energie om je huis in die koude te verwarmen. Voordeel: het regent hier dan niet; wat een verschil wat de Hollandse winters. Het autorijden vergt op de ijzige wegen de nodige voorzichtigheid, zelfs met spijkerbanden en een 4×4 wagen.
Nu we tegenwoordig in Kviteseid wonen begint de winter pas ergens eind november en eindigt hij medio maart. Wat een verschil! En in Kviteseid hebben we appelbomen en een grote groentetuin. In Rauland, 850 meter hoger, groeide niets goed. De hoogte waarop je huis staat is heel bepalend in Noorwegen.
We missen de gezelligheid van de Hollandse en Vlaamse stadjes; de cafeetjes, de pleintjes, de uitbundigheid en de gezelligheid. Alles is hier nors Noors. Nooit echt vrolijk of enthousiast, nooit overdadig of ‘Brabants gezellig’. ‘koselig’ komt niet in de buurt van gezelligheid. Jammer hoor.
We noemden het al bovenaan het lijstje: We missen eigenlijk vooral onze familie en vrienden hier. Ook al zijn we naar hedendaagse begrippen simpel bereikbaar, voor veel mensen wonen we enorm ver weg. Tja, we missen de aanloop een beetje. Weet dat je dus meer dan welkom bent als je de moeite wilt nemen ons eens te bezoeken!